Anüs cildinde bir yırtık veya çatlak oluşması halidir.

Sert dışkılama, düzensiz dışkılama alışkanlığı, şiddetli ishal ve inflamatuar bağırsak hastalıklarıdır.

Dışkılama sırasında başlayan ve bir süre devam edip geçen şiddetli ağrı tipiktir. Tuvalet kağıdına bulaşan tarzda kanama olabilir. Fissüre ait şikayetler üç haftadan fazla devam ediyorsa kronik fissür olarak adlandırılır.

Burada anüs cildindeki yırtık iyileşmemiştir. Yırtık çevresinde hafif iltihabi değişiklikler olmuş ve ödem gelişmiştir. Buna bağlı olarak taharetlenme sırasında ödemli (şiş) bir cilt parçası (nöbetçi meme) hissedilir. Genellikle bu hastalar tarafından hemoroid zannedilir. Bu dönemde gelmiş hastalarda tıbbi tedavinin başarılı olma şansı daha az olmakla beraber doğru yaklaşımla herhangi bir cerrahi girişime gerek kalmadan iyileşme sağlanabilir.

% 70’i doğru ilaç tedavisi ile iyileşir. Posadan zengin beslenme, dışkılama alışkanlığının düzene konulması, lokal uygulanan kremler, ılık-sıcak suya oturma banyoları ile başlangıç halindeki (akut) fissür tedavi edilir.

Uygun tıbbi tedavi ile 1-1.5 ayda iyileşmeyen hastalara cerrahi tedavi uygulanmalıdır.

Anal kanal etrafında iç içe geçmiş iki sıra kas lifi vardır. Bunlar ortak çalışarak anüsün kapalı tutulmasına yardımcı olurlar. Internal sfinkter adalesi denen bu iki kastan içtekinde fissüre bağlı spazm olur. Dışkılama sonrasında ağrının devam etmesine sebep bu kasın bir süre kasılı kalmasıdır. Fissürün varlığı sfinkterin spazma, spazmın oluşu ise fissürün iyileşmemesine sebep olarak kısır döngü oluşturur. Ameliyatla gereksiz kasılan bu kas tabakasının bir bölümü kesilir. 5-10 dakikalık bu müdahale sonrası hastanede kalmaya gerek yoktur.

Fissür ameliyatı sonrası hastada cerrahi müdaheleye bağlı ilave bir ağrı olması beklenmez. Dışkılama sırasında hissedilen yanma ve ağrı hissi birkaç gün içinde azalır ve rahatlama olur. Fissür bölgesindeki yırtık yarası 2-3 hafta sonra iyileşir.

Anal fissür tedavisi sırasında dışkı tutmayı sağlayan adalelerden biri olan iç sfinkterin bir bölümünün kesilmesi ileride dışkı tutma ile ilgili bir sorun yaşanabileceği konusunda tereddütlere sebep olmaktadır. Doğru yapılmış anal fissür cerrahisi sonrasında dışkı kaçırma beklenmemekle beraber öksürürken, aksırırken gaz kaçırma ihtimalinin az da olsa olabileceği bilinmektedir. Bu durum erkeklere göre adale kitlesi daha az olan kadınlarda, fistül, hemoroid gibi hastalıkların tedavisi için anal ameliyat geçirenlerde daha fazla önem taşımaktadır. Ayrıca, normal yolla doğum yapan kadınlarda doğum sırasında anüsün sfinkter adalelerinde az çok hasar olmakta bu da fissür tedavisi amacıyla iç adale kesilmesinin riskini biraz arttırmaktadır.

Bu yüzden tıbbi tedavi ile iyileşmeyen, ancak ameliyat sonrası bir problem olabileceği endişesi taşınan kişiler için bir ara yol olan Botoks tedavisi düşünülebilir. Botoks adalelerin felç olmasına sebep olan bir toksin, yani zehirdir. Botoks anüs adalelerinin içine ince bir iğne ile herhangi bir anesteziye gerek olmadan ağrısız zerk edilebilir. Bu işlemden birkaç gün sonra adalelerin bir kısmı felç olduğu için aynen ameliyatta adalenin kesilmesinde olduğu gibi fissürde iyileşme başlar.

Botoks uygulamasının en önemli avantajı zehirin etkisinin geçici olması ve ortalama üç ay sonra adalelerin eski gücüne kavuşmasıdır. Bu da makat adalelerinde kalıcı bir hasar olmaması demektir. Botoksun dezavantajı ise tedaviye rağmen fissürün iyileşmemesi, botoks etkisi geçtikten sonra fissürün tekrarlaması ve ilacın maliyetidir.

Anal fissür anüs cildinde bir çatlak oluşmasıdır. Sert ve düzensiz dışkılama alışkanlığı en sık sebeptir. Doğru tıbbi tedavi ile %70 iyileşir. İyileşmeyen durumlarda küçük bir cerrahi müdahale ile fissürün kapanması ve ağrının giderilmesi sağlanır. Cerrahi müdahale sonrası hakkında tereddüt varsa ara yol olarak Botoks uygulaması düşünülebilir.